Rzeźbiarka, która wygrywała najważniejsze nagrody w sztuce kolumbijskiej lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.
Celebrytka, goszcząca często na łamach kolumbijskich mediów masowych. Promowana przez Marte Trabę, cenioną argetyńską krytyczkę, historyczkę sztuki, dyrektorkę Museo de Arte Moderno de Bogota. Rewolucjonistka formalna (jako pierwsza wykorzystywała w Kolumbii materiały nieszlachetne). Kontestatorka modernizmu i jego bioproduktu, kolonializmu. Spawaczka i spadkobierczyni właściciela dobrze prosperującej fabryki tekstyliów. Córka polskiej matki Żydówki (pochodzącej z Warszawy), ojca Żyda z Galicji Wschodniej. Skandalistka, która jako pierwsza kobieta w społeczności aszkenazyjskiej w Bogocie rozwiodła się. Twierdziła, że zgoda na widzenie jej jako "wariatki", pomogło jej być wolną artystycznie w męskim środowisku rzeźbiarzy.
Feliza przekraczała granice, eksperymentowała, formalnie i tematycznie, wykorzystując odpadki industrialne, tworząc erotyczne, trzęsące się sugestywnie łóżka, wprowadzając wideo i nagrania muzyczne do swoich instalacji przestrzennych. Z jej wywiadów w prasie kolorowej, przebija zabawna, zdystansowana osobowość, z ogromnym poczuciem humoru, traktująca życie na luzie.
Aproveché lo de loca, e insistí en ello, para hacer realmente lo que quería. Y ser escultor y no ser hombre, es muy difícil. Para que la gente me tomara en serio, recurrí a ese truco porque pensaban: a lo mejor esa loca hace cosas interesantes. Y creo que esto funcionó.
Bursztyn sympatyzowała z lewicą komunistyczną, rewolucyjną, co w społeczeństwie kolumbijskim i w układzie politycznym konserwatystów i liberałów, wymieniających się władzą było podejrzane. Za co artystka była szykanowana przez służby policyjne. Zastraszona starała się najpierw o azyl w Meksyku, ostatecznie schroniła się we Francji. Zmarła nagle, na obczyźnie.
Feliza Bursztyn prezentowała w Polscejeden projekt: La Baila Mecánica, w Warszawie i Krakowie, w 1979 roku.
CV
1933 - ur w Bogocie, Kolumbia
1951- wyjazd do do Nowego Jorku na studia
1952- małżeństwo z Larrym Lawrencem Fleischerem
1954- rozwód
1957- pobyt w Paryżu
1959-drugi wyjazd do Europy
1960- powrót do Kolumbii, uruchamia swój warsztat w garażu na tyłach fabryki jej ojca
1963 - śmierć ojca
En este país solo había chatarra
1950-1952- Art Students League, Nowy Jork, USA (malarstwo)
1957-1958-Academie de la Grande Chaumiere, Paryż (rzeźba)
Yo considero que en la vida son todas pequeñas satisfacciones. La vida es una cosa demasiado importante para tomarla en serio. Yo hago arte riendo, lo que es bien serio, por cierto.
Wyróżnione prace
1961 Las Chattaras
Erizo, 1964
1968 Las Histéricas
Rzeźby z metalu pozyskanego z resztek fabrycznych, zmechanizowane (wbudowany motor).
1972 Las Camas
1979 La baile mecanico
La Última Cena, 1975-76
Soy una obrera y soldadora.
Wystawy
Solo
1958 : debiut w la Galería El Callejón, Bogotá, pierwsze rzeźby ze śmieci
1961 : wystawa 11 chatarras w galerii “El Callejón”, Bogotá.
1962 : wystawa Muzeum Besalel w Jerozolimie
1963 : XV Salón de Artistas Colombianos en el Museo Nacional de Bogotá con la escultura en chatarra Clitemnestra.
1964 : wystawa w gmachu Unii Panamerykańskiej w DC, USA
1968 : wystawa Las Histéricas w Museo de Arte Moderno de Bogotá
1974 : wystawa Las Camas w Museo de Arte Moderno de Bogotá i w Museo de Arte Moderno La Tertulia, w Cali, Kolumbia.
1975: wystawa Las Camas w Museo de la Ciudad Universitaria de la Universidad Nacional Autónoma de México, Meksyk
Zbiorowe
2020 Histories Tańca w MASP, Sao Paulo
2018 Otro Trasatlantico MSN, Warszawa
2017 Radical Women: Latin American Art, 1960–1985, Hammer Museum, Los Angeles. 1986 Sto lat sztuki kolumbijskiej, Museo de Arte Moderno de Bogotá
Kolekcje
MOMA,
Museo de Arte Moderno de Bogota
Museo Nacional de Colombia
Banco de la Republica
Tate Modern London
Powiązania
Nowy realizm (francuski)- Cesar, Jean Tinguely
Kierunki
instalacje typu environement, sztuka kinetyczna, dekolonializm w sztuce, multimedia w sztuce, non art, anti-art
"...En realidad yo trabajé exactamente el contrario de cómo se concibe la escultura. Un escultor hace un dibujo de una forma, busca los materiales para esta forma y luego la ejecuta. Yo hago lo contrario. Me voy a los depositos de chattara, miro que tienen y luego pienso que voy a hacer con estos."
"Yo creo que mi trabajo actualmente está dentro de lo que podríamos llamar “Romanticismo motorizado."
"Creo que una obra es realmente importante en la medida en que la gente reciba algo de ella. La obra deja de existir si no hay quien la reciba."
"Yo he construido obras en chatarra que por ser precisamente de este material se reduce el costo. He construido esculturas para plazas públicas y para parques y para escuelas. En algunos lugares yo he trabajado un muro, o sea, hacer un mural con la chatarra “sobrante” de la misma construcción. Convertir un espacio estético. Eso sirve para el descanso de los ojos o gusto sensible. Pienso que al hacer así la escultura tiene profundas inclinaciones sociales."
Comments