W rodzinnym stanie znany jako El Maestro, Francisco Toledo wykonał ponad 9000 prac, założył centrum artystyczne, stoczył walkę z McDonald's o rynek w mieście Oaxaca. Artysta i aktywista zaangażowany w rozwój edukacji artystycznej, ochronę środowiska i obronę praw człowieka w Meksyku.
Stroniący o popularności twórca, chroniący swoją prywatności i enklawę w Oaxace, Toledo był cenionym artystą, chętnie kupowanym, którego dzieła w ostatnim okresie były jednymi z najdroższych na latynoamerykańskich aukacjach Christie's czy Sotheby's. W 2018 obraz "Tortuga poniendo huevos" został kupiony za ponad milion dolarów.
Z jego obrazów i grafik przebija specyficzne universum, zamieszkałe przez żaby, żółwie, psy, kozy, zające, krowy, skorpiony, małpy, koniki polne, świnie, łabędzie, znane mu z miejsc, w których dorastał na Przesmyku Tehuantepec oraz z mitycznych opowieści lokalnej ludności. Sam tak jak Benito Juarez,wywodził się z Zapoteków, grupy etnicznej tamtego regionu, jednej z najstarszych kultur prekolumbijskich, której znaczącymi ośrodkami było Monte Alban i Mitla.
Nasycony kolor, zniekształcone proporcje, kolaże i asemblaże materiałów sztucznych i organicznych (muszle, piasek) to najważniejsze środki ekspresji Francisco Toledo. Jego język artystyczny łączy wpływy europejskie (Klee, Miro, Goya) i zapoteckie (przenikające się światy zwięrząt i ludzi). Tworzy serie, na przykład częstym motywem jego obrazów i grafik są żaby (symbol szczęścia w kulturach prekolumbijskich), żółwie (symbol odrodzenia u Majów), zające (symbol księżyca).
Talent Francisco Toledo został odkryty wcześnie, gdy miał 9 lat, jego rysunki zwróciły uwagę nauczycieli, rozpoczął naukę najpierw w Oaxace w Escuela de Bellas Artes, w warsztacie rytownictwa pod okiem m.in. Rufino Tamayo, potem kontynuował studia w Mexico City. Zadebiutował mając 19 lat, najpierw wystawą w stolicy, potem w Fort Worth w Teksasie.
Dzięki pomocy Octavio Paz i Rufino Tamayo, udało się mu spędzić pięć lat w Paryżu, gdzie dalej rozwijał swoje umiejętności w technikach malarskich i graficznych. W tamtym okresie podróżował też po Włoszech.Tęsknił za Oxacacą i codziennością zapotecką, wrócił do siebie i pozostał do śmierci w swoich rodzinnych stronach.
Jego twórczość przypomina wizerunki prehistoryczne odkryte w jaskiniach czy to w Afryce, Europie czy w Ameryce Południowej. Toledo zostawia zatem ślad po świecie swojego dzieciństwa, gdzie to co wyobrażone miesza się z tym co realne. Co więcej w jego wizjach plastycznych zwierzęta są jak ludzie, ludzie mają często cechy fizyczne zwierząt.
CV
1940- Juchitán de Zaragoza, Oaxaca, urodzony
2019- Oaxaca, Oaxaca, śmierć
1960-1965- pobyt w Paryżu
1970-2019- stacjonuje w Oaxaca.
edukacja
Escuela de Bellas Artes de Oaxaca, Oaxaca
Centro Superior de Artes Applicadas del Instituto Nacional de Bellas Artes, Mexico City
wystawy
2017- Kunsthaus Zürich (zbiorowa)
2009-Museo de Arte Moderno de Bogotá
2003-Museo Nacional de Artes Visuales, Montevideo, Uruguay
2003-Meadows Museum at Southern Methodist University
2001-Palacio de Bellas, Mexico City, Mexico
2000 - Whitechapel Gallery, Londyn
2000- Reina Sofia Museo, Madryt
2000-Casa de America, Madryt
1997-pawilon meksykański na Bienale w Wenecji
1992-Centre Georges Pompidou, Paryż (zbiorowa)
kolekcje
MOMA
Tate Gallery
Fine Arts Museum of San Francisco
Metropolitan Museum Of Art
National Gallery of Art, Waszyngton
kierunki
ekspresjonizm, surrealizm, symbolizm, "realizm magiczny"
techniki
olejna, akwarela, litografia, rytownictwo, rysunek, metal, tkaniny, ceramika, mozaika
kontekst & powiązania
Generación de la Ruptura- pokolenie artystów meksykańskich rozpoczynających swoje kariery w latach 1950, którzy zerwali ze sztuką narodową i rewolucyjną, z muralismo Rivery, Orozco, Siquierosa. Wśród twórców związanych z tą grupą byli , Jose Luis Cuevas, Gabriel Ramirez, Juan Soriano, Rufino Tamayo. Toledo był zaliczany do tego nowego nurtu w sztuce meksykańskiej.
Przesmyk Tehuantepec- kraina geograficzna z której pochodził Toledo, położona w południowym Meksyku, pomiędzy Oceanem Atlantyckim i Pacyfikiem. Opisana antropologicznie przez Miguela Covarrubiasa. Kochana przez Fridę Khalo.
Zapotekowie-ludność rdzenna, zamieszkająca dolinę Oaxaca, Przesmyk Tehuantepec od 1400 p.n.e. Toledo był Zapoteką. Obecnie w Oaxace żyje ponad 450 tysięcy ludzi posługującym się językiem zapoteckim.
Benito Juarez- lider polityczny reformistów, w wojnie domowej przeciwko konserwatystom, prezydent republiki, za jego rządów wprowadzono separację kościoła od państwa, konfiskatę mienia kościelnego na rzecz państwa, pierwsze zmiany w kierunku demokracji liberalnej. Pochodził z Oaxaca, był Zapoteką. Toledo często był nazywany drugim Juarezem.
Instituto de Artes Gráficas de Oaxaca- instytucja kulturalna założona w 1988 roku przez Francisco Toledo, Instituto Nacional de Bellas Artes, rząd stanu Oaxaca i la Asociación Civil "José F. Gómez" aby prezentować sztukę współczesnych artystów latynoamerykańskich w mieście Oaxaca.
Znajduje się w centrum historycznym tego miasta.
Latawce Ayotzinapa - akcja artystyczna Toledo upamiętniająca 43 studentów szkoły dla nauczycieli wiejskich z Ayotzinapa, zamordowanych przez skorumpowanych polityków i narcos. Toledo stworzył 43 latawca na każdym był portret jednego ze studentów.
Latawce były puszczone wolno w Oaxace w grudniu 2014 roku.
o swojej twórczości
“The pre-Hispanic world has been a source of inspiration”
“There are certain solutions that are decorative that come from pre-Hispanic art and at the same time there is much primitive art that is refined or simple but also very modern. It also comes from what I read—many fables from the Americas and other parts of the world.”
留言