Hélio Oiticica

Bądź wyrzutkiem...bądź bohaterem.

Artysta przewrotny i wywrotowy, który oddawał publiczności swoje pomysły i prace w swobodne używanie.

Oiticica w wielu obszarach swojej praktyki artystycznej był absolutnie prekursorem nie tylko w Brazylii, z której pochodził, ale i na świecie. Tworząc zawsze przekraczał granice pomiędzy twórcą a odbiorcą, pomiędzy tym co lokalne i globalne, w okresie, kiedy rodzinny kraj, zamykał się w militarnej dyktaturze.

CV

1937 - Rio de Janeiro

1947-1949- Waszyngton DC

1980- Rio de Janeiro

1969-Londyn

edukacja

kursy organizowane przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Rio de Janeiro

zajęcia Ivan Ferreira Serpa

miejsca

Rio de Janeiro, Londyn

wystawy

Whitechapel Art Gallery in London, 1969 "Eden"

Tate Modern, 2007 Oiticica: The Body of Colour.

Hélio Oiticica: To Organize Delirium, Carnegie Museum of Art, 2016

"Grupo Frente e Metaesquemas." Galeria São Paulo (São Paulo) 1989

"Mundo-abrigo." 110 Arte Contemporânea (Rio de Janeiro) 1989

"Hélio Oiticica. Obra e estratégia." Museu de Arte Moderna do Rio de Janeiro (Rio de Janeiro) 2002

"Hélio Oiticica. Cor, imagem, poética." Centro de Arte Hélio Oiticica (Rio de Janeiro) 2003

"New Perspectives in Latin American Art." The Museum of Modern Art (New York), 2007

"Tropicália. Die 60s in Brasilien." Kunsthalle Wien (Vienna, Austria) 2010

"Vibración. Moderne Kunst aus Lateinamerika. The Ella Fontanals-Cisneros Collection." Bundeskunsthalle (Bonn) 2010

"Making Art Concrete: Works from Argentina and Brazil in the Colección Patricia Phelps de Cisneros." Getty Center 2017–2018

kierunki i materiały

Neo-konkretyzm był wyrazem marzenia grupy artystów brazylijskich o internacjonalizacji lokalnej sztuki, o transformacji Brazylii w nowoczesne społeczeństwo. Oprócz Oiticica neokonkretystami były Lygia Pape i Lygia Clark.

Konkretyści „podkreślali strukturalną rzeczywistość swoich produkcji i bezpośrednią relację, którą nawiązali z widzem.. Związek ten podkreślił znaczenie „tu i teraz” oraz aktu widzenia. W ten sposób ruch konkretny wprowadził do Brazylii formalne podstawy międzynarodowego modernizmu. Ustanowienie tego nowego trybu wymagało od członków grupy radykalizacji ich postaw - określenia metod i procedur, do których powinni stosować się wszyscy ich naśladowcy. Właśnie te sztywne reguły spowodowały załamania neokonkretyzmu i przyczyniły się do upadku ruchu.

Neokonkretyści wprowadzili treść symboliczną, konkretne znaczenia do formalnej struktur ich prac. Jeśli we „wrażliwym” wątku neo-konkretyzmu, treść pozostawała w granicach autoreferencyjnej produkcji artystycznej, to w wątku „dramatycznym” treść eksplodowała zarówno w wymiarze autoreferencyjnym, jak iw skupionej koncentracji na postrzeganiu widza . Oiticica, Clark i Pape proponowali w swojej twórczości odtwarzanie/tworzenie całkowitego, totalnego związku między dziełem sztuki a widzem, sztuką i życiem.

dziedziny sztuki

performance, instalacje, wideo, grafika

najważniejsze prace

Metaesquema (1958)

Bólides' (1963-1965)

źródło:https://www.moma.org/collection/works/91771

Parangolés

foto: Ivan Cardoso

Penetrables (1972)

Tropicalia (1967)

Invenção da cor, Penetrável Magic Square # 5, De Luxe, 1977 (Inhotim, Brazil)

konteksty

wczesne związki z modernistami- Paul Klee, Piet Mondrian and Kasimir Malevich.

Grupo Frente- środowisko artystyczne kierowane przez Ivana Serpa, które tworzyli Aluísio Carvão, Carlos Val, Décio Vieira, João José da Silva Costa, , Lygia Pape, Vicent Ibberson, Lygia Clark, Helio Oiticica. Robienie sztuki jest sposobem na wyzwolenie, przełamywanie barier, demokratyzację stosunków społecznych.

Tropicalia ruch artystyczny, społeczny, opozycyjny, kontestacyjny wobec brazylijskiej dyktatury wojskowej, wytworzony Caetano Valoso, Gilberto Gil, którzy stworzyli muzykę dziś tak jednoznacznie i powszechnie kojarzoną z Brazylią. Swoistym manifestem ruchu była płyta Tropicala albo chleba i igrzysk wydana w 1968 roku.

Helio Oiticica w 1967 stworzył instalację "Tropicalia", swoisty pawilony ze ścianek z tkanin wewnątrz Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Rio, ustawione na skonstruowanej wysepce, utworzonej z wysypanego na podłogę piasku, z kamieni wyznaczających jej peryferie, klatek z papugami, z inskrypcjami poezji portugalskiej. Odwiedzający muzeum, mogli wchodzić do instalacji i spędzać tam czas. Jego praca konfrontowała wyobrażenie o idealnej Brazylii z rzeczywistością, labiryntów, sztucznie wytworzonych labiryntów ze ścianek tymczasowych, z pali drewnianych i różnobarwnych, wzorzystych tkanian.

O swojej sztuce

O celu swojej sztuki “a fatal blow to the concept of the museum, art gallery, etc., and even the concept itself of ‘exhibition."

"To me, color is imaginary, artificial medium that combines with other elements in the art work to construct a world that's detached from the nature speaks only to man, and is characteristic of the art work, a world where anything goes."